Gemeenten Veldhoven, Putten en Voerendaal doen mee met de leergang Vernieuwend Leiderschap ontwikkeld voor gemeentesecretarissen en hun MT. De gemeentesecretarissen Noud Bex, Ferdinand Contant en Chris Janssen vertellen waarom ze met de leergang meedoen en wat ze ervan verwachten. "De coronacrisis bood nieuwe kansen om op een andere manier met elkaar in gesprek te gaan".
In de afgelopen jaren is er steeds meer oog voor de rol van leidinggevenden bij veranderprocessen binnen de gemeentelijke sector, omdat deze groep in feite de succesfactoren bepaalt van ingezette veranderingen. Hiervoor is nieuw leiderschap nodig. Onder leiding van Dr. Diane Nijs van Breda University of Applied Sciences (BUas), is deze 7-delige leergang/expeditie ontwikkeld voor gemeentesecretarissen en hun MT. Lees meer over de leergang zelf via de link hieronder.
Waarom heb jij besloten om aan deze leergang mee te doen?
Ferdinand Contant
Gemeentesecretaris Putten
“Voor mij was dat een combinatie van factoren. We stonden in Putten aan de vooravond van verdere organisatieontwikkeling. We willen die integraal benaderen, du niet alleen als organisatie maar ook in samenwerking met onze inwoners. We willen ons ontwikkelen tot een waardevol maatschappelijk partner.
De coronacrisis bood wat dat betreft nieuwe kansen om op een andere manier met elkaar in gesprek te gaan. Dat leverde mooie resultaten op, bijvoorbeeld bij het omgaan met de coronamaatregelen voor horeca en winkels, maar ook bij de invoering van de Omgevingswet. De vraag is hoe we deze manier van werken structureel kunnen inbedden in onze werkwijze. De leergang leek een mooie gelegenheid om de lijnen te combineren via een aanpak, die de wetenschap al klaar heeft liggen en die vraagt om implementatie door de overheid. Om dat samen met je MT-leden te kunnen doen maakte het de moeite waard!”
We willen ons ontwikkelen tot een waardevol maatschappelijk partner.
Noud Bex
Gemeentesecretaris Veldhoven
"De Leergang Vernieuwend Leiderschap sluit voor mij naadloos aan bij wat ik beoog in Veldhoven: Het verschil maken tussen kijken en zien, een lerende cultuur creëren en vanuit het management en bestuur leren vooruit kijken. Veldhoven staat voor de uitdaging om een toekomstbestendige en wendbare organisatie te zijn en te blijven. Dat gaat met vallen en opstaan.
Ik ben in Veldhoven ingestroomd op het moment dat het de goede kant op leek te gaan met de coronacrisis. Niets bleek minder waar te zijn. Wat volgde is toch wel een gemankeerde introductie. Ondanks en dankzij corona heb ik veel patronen gezien die om aandacht vragen. Het gaat niet zozeer om de vraag wat goed of fout is. Je wordt immers geconfronteerd met geaccepteerd gedrag in een organisatie. Zo van zo doen we dat hier nu eenmaal. Ik miste de urgentie om te reflecteren en te leren op de overheersende waan van de dag.
De Leergang Vernieuwend Leiderschap geeft echt een nieuwe impuls als het gaat om de vraag hoe wij met de steeds groter wordende complexiteit omgaan. Ik heb ook besloten om deel te nemen aan de leergang, omdat ik merkte dat in Veldhoven letterlijk geen tijd meer werd genomen om te leren. Zelfs tot op het hoogste niveau. Dat heeft uiteraard ook zijn effect gehad op de organisatie als geheel. Als de leiders al geen lerende attitude aannemen, wat denk je dan te kunnen verwachten van je medewerkers? Eigenlijk verschaf ik mijzelf en mijn collega’s van het managementteam de ruimte om te leren en bovenal een inhoudelijke invulling die een gewenst nieuw licht werpt op modern en duurzaam leiderschap."
Als de leiders al geen lerende attitude aannemen, wat denk je dan te kunnen verwachten van je medewerkers?
Chris Janssen
Gemeentesecretaris Voerendaal
“De Voerendaalse samenleving is sterk in beweging. Steeds vaker worden initiatieven aangedragen vanuit de verschillende kernen: burgerkracht, zelforganiserende gemeenschappen en coöperaties. Mooie ontwikkelingen maar soms ook tegengesteld of juist overtreffend aan bestuurlijke ambities.
Vanuit de organisatievisie van Voerendaal willen we de kracht van de gemeenschappen benutten met daarbij oog voor elkaar en voor de kwaliteit van de ontwikkeling. Maar hoe doe je dat en kies je daarbij voor one size fits all?
Deze perspectieven maken dat meerdere invalshoeken nodig zijn om samen met de samenleving te werken aan de toekomst. Een toekomst die niet eendimensionaal is, maar waar dialoog leidt tot betere resultaten. Hiervoor zijn we in Voerendaal op zoek naar nieuwe handvatten die passen bij de verschillende rollen, die de gemeente heeft.
Vanuit de organisatievisie van Voerendaal willen we de kracht van de gemeenschappen benutten met daarbij oog voor elkaar en voor de kwaliteit van de ontwikkeling.
Wat zijn je verwachtingen van deze leergang?
Ferdinand Contant
Gemeentesecretaris Putten
“Mijn verwachting is dat we na deze leergang als gemeentelijke overheid complexe vraagstukken systemisch kunnen benaderen, waardoor we vooral maatschappelijk meerwaarde én draagvlak genereren. Door deze leergang als MT te volgen, verwacht ik dat we veel beter in staat zijn om dit gezamenlijk te doen. We creëren immers met elkaar dezelfde taal op dit vlak.”
Noud Bex
Gemeentesecretaris Veldhoven
“Ik verwacht dat de leergang een stimulans is voor en een wezenlijke bijdrage levert aan een continu en generatief leerproces van het Veldhovense MT, maar belangrijker nog voor de hele organisatie. Voor de gemeente ligt er natuurlijk ook een uitdaging om de bestuurlijke sleutelfiguren mee te nemen in de inzichten die wij opdoen. Juist in de noodzakelijke wisselwerking tussen bestuur en organisatie en in het bijzonder de Veldhovense gemeenschap is het heel belangrijk om een zo gemeenschappelijk mogelijk vocabulaire te ontwikkelen en hanteren. De taal bepaalt wat je ziet. We begeven ons letterlijk in het oog van de orkaan; een nieuwe realiteit. Wij worden door de leergang geholpen om daarin voorop te gaan en een daarbij passende leiderschapsstijl te ontwikkelen.
Ik verwacht dat de leergang een katalysator is voor het omdenken [...].
Ik verwacht dat de leergang een katalysator is voor het omdenken als het gaat om de vraag hoe echt anders naar de samenhang der dingen te kijken, dat te waarderen en oude patronen los te laten, doorbraken bewerkstelligen. Ik vertrouw erop dat onze innovatiekracht als leiders van de organisatie groter wordt.
Chris Janssen
Gemeentesecretaris Voerendaal
“De verwachting is vooral dat we inspiratie ophalen: inspiratie van andere gemeenten en vanuit diverse invalshoeken om de uitdagingen van nu aan te kunnen gaan. Soms vraagt het een andere mindset, soms een andere kijk op de wereld en soms een andere vorm van samenwerking. Daarop willen we geïnspireerd raken en ervaringen kunnen delen vanuit het perspectief dat iedere ervaring bijdraagt aan meer kwaliteit.”
Kun je al iets zeggen over je eerste ervaringen?
Ferdinand Contant
Gemeentesecretaris Putten
“Het mooie van deze expeditie vind ik het belang van waarderen en voortbouwen op wat als waardevol wordt ervaren. Dat appelleert ook aan het begrip waarderend vernieuwen, dat goed bruikbaar is bij de benadering van complexe vraagstukken. Door ook in de praktijk te kijken en te vragen naar wat er goed gaat en goed werkt, ontstaat er een focus op positieve ontwikkeling. Een tweede ervaring is dat we als overheid nog vaak in oplossingen denken en met de -volgens ons- beste naar buiten treden. Daarmee wordt in een aantal gevallen al op voorhand weerstand en verzet georganiseerd. Door helder te communiceren wat het probleem is, hoe we daarmee denken om te gaan en anderen uitnodigen om daarover mee te denken en betere oplossingen aan te dragen, ontstaat er een andere dynamiek”
Noud Bex
Gemeentesecretaris Veldhoven
"De tijd vliegt en we hebben er als gezamenlijke MT’s van Putten, Voerendaal en Veldhoven inmiddels drie tweedaagse op zitten. Het zijn intensieve en uiterst leerzame dagen, waarbij in goede gesprekken met elkaar en toonaangevende wetenschappers van internationale allure veel vensters worden geopend. Ik heb ervaren dat het mijn collega’s en mijzelf leergierig maakt. Het is best confronterend om te ervaren hoe dominant ons lineaire denken over vraagstukken en oplossingen is. Ik heb ervaren dat ik, nog meer dan voorheen, volstrekt anders en kritischer naar het onderscheid tussen moeilijke en complexe vraagstukken kijk.
Het zijn intensieve en uiterst leerzame dagen, waarbij in goede gesprekken met elkaar en toonaangevende wetenschappers van internationale allure veel vensters worden geopend.
Chris Janssen
Gemeentesecretaris Voerendaal
“De eerste ervaringen leren dat er een wereld te winnen is hoe gemeenten in interactie zijn met hun omgeving. Vanuit diverse landen zijn goede voorbeelden gedeeld over hoe overheden vanuit een kwaliteitsfocus aan de slag zijn: sommige van deze voorbeelden zijn verrassend, sommige herkenbaar. Daarnaast is het prettig om met collega-gemeentes nieuwe perspectieven te verkennen en tegelijkertijd te werken aan de teamgeest van het eigen MT.”
Lees ook
Diane Nijs, lector Imagineering and Social Innovation aan Breda University of Applied Sciences is programmadirecteur van de leergang Vernieuwend Leiderschap in de publieke sector. Ze legt uit waarom vernieuwend leiderschap de toekomst heeft.