Antwoorden op 4 prangende kwesties tijdens corona

• Hoe kun je je medewerkers bereiken met het onderwerp vitaliteit en hoe voorkom je een overkill aan informatie?
• Wat kun je méér doen dan alleen een vitaliteitsweek organiseren?
• Hoe kun je leidinggevenden ondersteunen in crisistijd om toch het goede gesprek te voeren?

• Hoe krijg je medewerkers in beweging voor vitaliteit die eigenlijk niet willen?

BRUIS

Sommige gemeenten zijn al vergevorderd op het gebied van vitaliteit en duurzame inzetbaarheid, bijvoorbeeld door al een tijdje bezig te zijn met het programma BRUIS. Voor andere gemeenten zijn deze onderwerpen nog redelijk nieuw.

Communiceren zonder overkill

Een relevante vraag, zeker in deze coronatijd. Nu iedereen thuis werkt is het aantal communicatiekanalen nog meer beperkt en is het lastiger om je collega’s te bereiken. Maar als je er even voor gaat zitten en gaat brainstormen, zijn er zo veel mooie, creatieve ideeën te bedenken, dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet.

Daarom hebben we hier wat meer structuur in gebracht, door middel van de thema’s van BRUIS. Bedenk waar je aandacht aan wil geven en welke middelen daarbij passen.

B = Blij

Onder ‘blij’ vallen arbozaken, beweegtips, positief blijven, volhouden en belonen, oprechte aandacht en complimenten. Zo worden er in deze tijd filmpjes gedeeld over collega’s die thuis blijven bewegen of op een originele wijze met hun werk-privé balans omgaan. Een leuke, ludieke manier om elkaar te blijven inspireren en motiveren.

R = Relax

Zeker nu de grens tussen werk en privé minder scherp is, is dit hét moment erover het gesprek aan te gaan. Hoe vier je vakantie nu je tijdens de meivakantie niet weg mag? Hoe zorg je dat je jezelf tijdig oplaadt? Deel bijvoorbeeld een interview met directie of de gemeentesecretaris. Hoe gaan zij hier mee om?

U = Uitzicht

Bij ‘uitzicht’ kun je bijvoorbeeld denken aan coaching, online leren, reflecteren, werken aan je ontwikkeling, oefeningen en tips.

I = Ik

Hoe blijf je productief, hoe ga je om met werkdruk en met thuiswerken? Denk naast het delen van tips in een nieuwsbrief ook eens aan het delen van persoonlijke verhalen van collega’s; hoe gaan anderen daarmee om? Of deel oefeningen en handige apps, zoals Pause it.

S = Samen

Hoe weet je wat er binnen je teams speelt? Zorg ervoor dat je naast je inhoudelijke werkoverleg ook wekelijks informele gesprekken plant, waarbij je het juist meer hebt over samenwerken, in verbinding blijven en verwachtingsmanagement.

Besef dat je ongeacht het thema nooit iedereen gaat bereiken. Het kan wel helpen om te werken met ambassadeurs, die dienen als jouw oren en ogen binnen de organisatie. Zo haal je op wat er leeft binnen teams en kun je daarop inspelen. En vergeet niet: de rol van leidinggevenden is cruciaal.

Van vitaliteitsweek naar vitaliteitsjaar

Vitaliteit is geen eenmalige actie. Het zou een utopie zijn dat mensen na één ludieke bijeenkomst voortaan een vitalere leefstijl hebben. Bij BRUIS hanteren we voor deze blijvende gedragsbeïnvloeding drie fases:

• interesseren
• motiveren
• activeren

Bij elke fase passen verschillende acties, die je het hele jaar door kunt uitvoeren. Ter inspiratie geven we per fase een aantal voorbeelden.

FASE 1: Interesseren

Zorg ervoor dat je collega’s geprikkeld en uitgedaagd worden. Voor velen is dit de eerste kennismaking met BRUIS of vitaliteit in het algemeen. Zorg voor acties die de aandacht trekken.

FASE 2: Motiveren

In deze fase breng je het onderwerp vitaliteit dichter naar de mensen toe. Je gaat met elkaar het gesprek aan en ontdekt wat vitaliteit voor iemand persoonlijk betekent. Pas vormen toe die mensen aan het denken zetten:

Over-de-streep-sessie

Stel persoonlijke vragen aan mensen. Door zich op een bepaalde manier door de ruimte te bewegen geven mensen antwoorden op deze vragen. Ze zien ook hoe hun collega’s met bepaalde uitdagingen omgaan en leren dat ze er niet alleen voor staan.

Tipkaartje

Geef jezelf of je collega een tip voor een vitaler leven.

Fase 3: Activeren

Wat je uiteindelijk wil zien is dat mensen daadwerkelijk in beweging komen. Organiseer daarvoor activiteiten die daarbij kunnen helpen, zoals coaching, workshops, trainingen, stoelmassages, ontwikkelgesprekken of teamgesprekken. Laat het onderwerp overal terugkomen en houd het niet bij één vitaliteitsweek!

Het goede gesprek in crisistijd

Wat houdt leidinggeven in crisistijd eigenlijk in? Wat leidinggevenden niet altijd beseffen is dat het vooral belangrijk is dat medewerkers zich gehoord voelen. Zeker nu we geïsoleerder werken dan ooit tevoren.

Even terug naar de fundamentele behoeftes van de mens, volgens Maslow: helemaal aan de basis staan onze lichamelijke behoeftes, zoals eten, slapen en een dak boven ons hoofd. Maar direct daarop volgt de behoefte aan veiligheid en zekerheid. Een behoefte die in deze tijd wankelt. We verliezen het gevoel dat we invloed hebben op de situatie. De twijfel slaat toe: mag ik wel minder productief zijn als ik kleine kinderen thuis heb? Heb ik straks nog wel werk?

Als leider zijn er drie manieren om dit gevoel van veiligheid bij je medewerkers te versterken.

Zorg dat je van iedereen weet hoe ze écht in hun vel zitten

Vraag hoe het met ze gaat. Maar let op: zorg dat je het antwoord ook echt wil horen en vraag door om het nog beter te begrijpen. Toon jouw interesse. Mensen willen immers gezien worden en weten dat ze er (nog steeds) toe doen.

Geef richting en bevestiging. In hoeverre verandert ons werk?

Wat zijn eventueel kansen of bedreigingen? Help mensen in te zien waar ze zich de komende tijd op kunnen focussen. Je hoeft als leidinggevende eventuele bedreigingen niet op te lossen, maar je moet wel weten wat die bedreigingen zijn.

Toon empathie

Dit is cruciaal, zeker in crisistijd. Ken de situatie van de medewerker en weet wat voor diegene uitdagingen en beperkingen zijn. Laat jouw medewerkers weten dat het niet erg is als het soms – en vooral nu – even wat minder gaat. Bied je hulp aan. Misschien is het niet nodig, maar zo weten ze wel dat je achter ze staat.

(Moeilijke) medewerkers in beweging krijgen

Een stelling vooraf: medewerkers die niet vitaler willen zijn bestaan niet. Iedereen wil lekker in zijn vel zitten, gezond ouder worden en plezier hebben op het werk.

Het is alleen de kunst om mensen zich hier bewust van te maken. En dat doen ‘wij’, de aanvoerders van vitaliteit binnen een organisatie, vaak nog verkeerd. Als een slechte verkoper proberen we het onderwerp over de bühne te krijgen en jagen we medewerkers tegen ons in het harnas.

We moeten medewerkers meer zelf laten ontdekken en ervaren wat vitaliteit voor hen persoonlijk betekent. Houd hierbij rekening met je doelgroep. Grofweg zou je een scheiding kunnen maken tussen theoretisch en praktisch gerichte mensen.

Theoretische medewerkers

Theoretische medewerkers zitten veelal op kantoor en zijn echte denkers. Deze mensen moet je helpen na te denken over hun eigen ervaringen met vitaliteit. Dit kan bijvoorbeeld door middel van de over-de-streep-sessie, zoals eerder in dit artikel benoemd.

Praktische medewerkers

Voor praktische mensen is een mooi voorbeeld het ouderdomspak. Zo mocht een groep vuilnismannen ervaren hoe het is om hetzelfde werk te doen dat ze nu doen, maar dan met de lichamelijke gebreken van iemand die tien jaar ouder is. Zo kregen ze een neusklem, omdat hun longen over tien jaar minder zuurstof opnemen. Ze werden belast met extra gewicht, omdat hun spierkracht de komende jaren af zal nemen, vooral bij een ongezonde leefstijl. De vuilnismannen ervoeren zelf dat hun werk de komende jaren veel moeilijker zal worden, of zelfs onmogelijk. De noodzaak van een gezonde leefstijl werd voor hen heel duidelijk nu.