Leerruimte: Het 'leerzame' puzzelstuk voor duurzame inzetbaarheid

Opvoeden is immers geen handboek dat je stapsgewijs kunt volgen. Dus wat bij de oudste werkte, werkt misschien anders bij de jongste. Het is een voortdurende balans tussen loslaten, (bij)sturen en op je eigen manier blijven leren. Een zelfde dynamiek zien we ook terug in gemeentelijke organisaties wanneer we het over duurzame inzetbaarheid hebben. Leerruimte is immers niet alleen belangrijk voor jongeren, maar ook voor de medewerkers van een organisatie. In elke fase van hun loopbaan.

In deze serie blogs neem ik jullie dit jaar mee in de verschillende onderdelen van duurzame inzetbaarheid. Dit keer aan de beurt: Leerruimte, het ‘leerzame’ puzzelstukje van duurzame inzetbaarheid.

Puzzelstukje binnen duurzame inzetbaarheid

Leerruimte is de vrijheid die medewerkers ervaren om zich te ontwikkelen en nieuwe vaardigheden te leren. En over de mogelijkheden die ze daarin hebben en de tijd die ze daarvoor krijgen. Het vormt hiermee een essentieel onderdeel van duurzame inzetbaarheid (zie ook de onderstaande afbeelding van: de Cirkel van DI van A&O fonds Gemeenten). Leerruimte zorgt er voor dat medewerkers zichzelf blijven uitdagen en groeien, wat cruciaal is. Zeker in een snel veranderende arbeidsmarkt.

Wie spelen hierin eigenlijk een sleutelrol? Ben ik als moeder degene die mijn kinderen leerruimte geeft? Wat mij betreft zijn mijn zoons daar nét zo een partij in. Al is het alleen maar omdat zij steeds meer hun eigen keuzes maken. Binnen organisaties is dat hetzelfde. Leidinggevenden én medewerkers hebben er beiden een rol in. Leidinggevenden omdat zij leerruimte kunnen stimuleren binnen hun team. En medewerkers omdat zij leerruimte kunnen claimen. En hoe je het ook wendt of keert: zonder leerruimte blijft duurzame inzetbaarheid als geheel een puzzel met ontbrekende stukjes.

Begin klein en praktisch

Hoe kun je als leidinggevende nu effectief aan de slag met leerruimte? Begin klein, praktisch en ga vooral van start (zie ook de onderstaande afbeelding en download). Kijk bijvoorbeeld naar wat er op de werkvloer nodig is en pas daar de leermogelijkheden op aan. Laat mensen in teams samen nadenken over wat ze willen leren en hoe ze dat willen. Dat dit echt werkt, zie ik zowel in mijn werk als in mijn privéleven. Zo leren mijn zoons óók regelmatig van elkaar (vb. “Jij moet eerder met rijles beginnen dan ik, hoor”). Deze wisselwerking is pure winst.

Vraagt om maatwerk

Elke medewerker heeft immers een andere behoefte waar het gaat om leerruimte. De één gedijt goed bij zelfstudie en zelfstandige projecten, terwijl de ander behoefte heeft aan begeleiding en structuur. Net zoals mijn zonen elk hun eigen aanpak hebben voor school en studie, geldt dat ook voor medewerkers. Het is fijn als de leidinggevende die individuele verschillen herkent en maatwerkafspraken maakt. Want duurzame inzetbaarheid gaat om wat de medewerker nodig heeft om met plezier en energie te blijven werken. En dat is voor iedereen iets anders. Hoe beter je dit in kaart brengt, hoe effectiever de leerruimte van elke collega kan worden benut.

Bied perspectief

En net zoals ik als moeder leer van mijn kinderen, kunnen organisaties leren van hun medewerkers. Door ruimte te geven om te groeien, fouten te maken en te experimenteren, ontstaat er een wederzijds leerproces. Dit bevordert niet alleen de duurzame inzetbaarheid van individuele medewerkers, maar draagt ook bij aan een lerende organisatie. Het is als het leggen van een puzzel: soms past een stuk niet meteen, maar met geduld en de juiste aanpak ontstaat er een compleet beeld.

Ondersteuning vanuit HR

Als HR professional ben je natuurlijk bij uitstek de persoon om leidinggevenden en medewerkers hierin te ondersteunen. Door te vragen naar de behoefte, te reflecteren op ondernomen acties … eigenlijk door te faciliteren dat ook zij bewust leren in deze rol die zij hebben in het bevorderen van duurzame inzetbaarheid.

Van start met

Kortom, leerruimte is een essentieel puzzelstuk van duurzame inzetbaarheid en biedt talloze mogelijkheden om medewerkers te laten groeien en zichzelf door te ontwikkelen. Begin daarbij klein, bied maatwerk en ga er vooral mee van start. Pas daarbij bijvoorbeeld de tools toe die je terugvindt op onze pagina over duurzame inzetbaarheid (zie de onderstaande link). Door bewust ruimte te creëren voor leren en ontwikkelen, kunnen we er samen voor zorgen dat medewerkers duurzaam inzetbaar blijven en met plezier hun werk doen. Leerruimte is daarbij geen luxe, maar een noodzaak. Voor een toekomstbestendige organisatie met toekomstbestendige medewerkers.

Mijn belangrijkste les

Ikzelf leer als moeder inmiddels steeds beter om niet te streng te zijn voor mezelf en te accepteren dat ik, met alle liefde en goede intenties, ook wel eens de plank missla en daarvan mag leren. Dat mijn kinderen dan misschien wel even grommen, maar dat ze niet minder van me houden. En dat is een les die ik iedereen gun.