Jonge gemeenteambtenaren zijn over het algemeen tevreden met hun werk en de organisatie. De uitstroom in deze groep is echter hoog. Uit het werkonderzoek blijkt dat gericht beleid van gemeenten nodig is om jonge talenten te boeien en binden. Dit omdat jonge ambtenaren in een aantal opzichten verschillen van hun oudere collega's.
Dit onderzoek is uitgevoerd door Venster voor Medewerkers (ICTU) op basis van het Werkonderzoek 2022, een initiatief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) in samenwerking met het CBS. Op verzoek van A&O fonds Gemeenten zijn de resultaten specifiek voor gemeenten apart gepubliceerd in een sectorrapport. Je kunt het volledige rapport nu hieronder downloaden.
Hoge tevredenheid, maar minder bevlogen
Het onderzoek laat zien dat jonge gemeenteambtenaren (dat wil zeggen: jonger dan 35 jaar) grotendeels tevreden zijn met hun werk. Ze beoordelen met name de mate van zelfstandigheid, samenwerking met collega’s en aandacht voor hun welzijn positief. Zo geeft 73% aan tevreden te zijn met de organisatie waar ze werken, wat aanzienlijk hoger is dan bij hun oudere collega's (64%). De inhoud van het werk beoordelen zij duidelijk minder positief dan oudere medewerkers: 80% om 88%.
Meer aandacht voor de inhoud van het werk van jonge medewerkers zou kunnen bijdragen aan een grotere tevredenheid en lagere vertrekgeneigdheid.
Instroommotieven
De redenen waarom jongeren kiezen om te werken bij een gemeente:
- De inhoud van het werk (80%)
- Het salaris (51%)
- Het maatschappelijk belang van het werk (44%)
- De loopbaanmogelijkheden (43%)
- Mate van zelfstandigheid (36%)
Het valt op dat jongere gemeenteambtenaren (veel) vaker dan hun oudere collega’s kiezen voor een baan bij de gemeente vanwege de loopbaan- en opleidingsmogelijkheden, het salaris en de secundaire arbeidsvoorwaarden. Dit beeld komt overeen met de resultaten van ons onderzoek naar het werkgeversimago van gemeenten (zie hieronder).
Verloopintentie en uitstroom
Een zorgwekkende trend is de hoge uitstroom onder jonge medewerkers. Uit ons rapport Personeelsdynamiek (zie link hieronder) bleek dat bijna 39% van de medewerkers onder de 25 jaar verlaat binnen drie jaar hun functie bij een gemeente.
In het Werkonderzoek zien we ook dat jonge medewerkers relatief (iets) vaker solliciteren naar een andere baan, en relatief vaker buiten de gemeentelijke sector. In 2021 solliciteerde 27% van de jonge medewerkers naar een andere baan, waarvan een aanzienlijk deel buiten de publieke sector.
Gericht beleid op jongeren noodzakelijk
De bevindingen uit het Werkonderzoek benadrukken de noodzaak voor gerichter beleid om jonge ambtenaren binnen de gemeentelijke sector te houden. Slechts 62% van de gemeenten heeft actief beleid om jonge medewerkers te behouden, ondanks de hoge uitstroomcijfers. Investeren in talentmanagement en het bieden van goede ontwikkelings-mogelijkheden maken voor jongeren hierin het verschil.
Hoe beter talentmanagement en loopbaanontwikkeling worden beoordeeld, hoe minder medewerkers geneigd zijn de organisatie te verlaten.
Werkonderzoek 2022
De resultaten van dit onderzoek zijn gebaseerd op het Werkonderzoek 2022 (BZK/CBS) en door Venster voor Medewerkers (ICTU) onderzocht. Het werkonderzoek betreft het grootste enquêteonderzoek onder ambtenaren in Nederland en brengt periodiek de werkbeleving van medewerkers in de publieke sector in kaart.
De focus is daarbij onder meer gericht op medewerkers bij gemeenten. In 2019 hebben 4.666 gemeenteambtenaren aan het onderzoek meegedaan en in 2022 bijna 4.500. Dit is ruim voldoende om een betrouwbaar beeld te schetsen over hoe medewerkers van gemeenten tegen hun werk aan kijken.
In september 2024 is een nieuw enquêteonderzoek van het Werkonderzoek gestart. Bijna 100.000 medewerkers worden benaderd, waaronder mogelijk jij. Lees er hieronder meer over.
Vier delen
In vier afzonderlijke rapporten gaan we in op de belangrijkste uitkomsten voor gemeenten, namelijk:
- De tevredenheid en bevlogenheid van gemeenteambtenaren
- De werkdruk onder gemeenteambtenaren
- Oudere medewerkers: langer doorwerken of eerder stoppen
- De werkbeleving van jonge gemeenteambtenaren
Dit is het vierde en laatste deel.
