Wijkuitvoerder Dik van Pijkeren van gemeente Dalfsen besefte in 2009 dat de helft van de veertig buitendienstmedewerkers ongeschoold was. Daarop startte hij met opleidingscentrum de Groene Welle een traject voor Erkenning Verworven Competenties (EVC). Door dit traject is er een cultuur van vakmanschap ontstaan waar iedereen erg blij mee is.
Achttien medewerkers, waaronder Gerrit Morrenhof, behaalden een mbo-diploma. Mede dankzij EVC bestaat de buitendienst uit bevlogen vakmensen, die Dalfsen een gouden duurzaamheidscertificaat bezorgden.
Ontwikkeling en mobiliteit in Dalfsen
Wijkuitvoerder Dik van Pijkeren vond het in 2009 lastig om met zijn buitendienstmedewerkers jaargesprekken te gaan voeren. De helft van zijn medewerkers was ongeschoold. Hij las over Erkenning Verworven Competenties (EVC) en nam contact op met P&O en het agrarisch opleidingscentrum de Groene Welle.
Vitaliteitsstrategie
Dat was de start van een EVC-traject dat past in de vitaliteitstrategie van Dalfsen, aldus gemeentesecretaris Herman Zwart, hoofd P&O Olga Zomer en P&O-adviseur Mara van den Eelaart. Medewerkers in het EVC-traject beoordeelden via de 360 graden feedback elkaars kennis, vaardigheden en attitudes. Vervolgens maakten zij onder begeleiding van de Groene Welle een portfolio met bewijzen van opgedane ervaring. Dit hielp hen om zich te oriënteren op wat ze in huis hadden.
Gerrit Morrenhof, een van de medewerkers: ‘Je spit je hele leven door. Vroeger was ik melkveehouder. Een ander vak, waarvan ik veel heb geleerd. Als je al je ervaringen bundelt, dan is dat een heel boekwerk. Daar krijg je zelfvertrouwen van. Bovendien besef je dan, hoe belangrijk het is om bij te blijven.’
Morrenhof kreeg, samen met vijf collega’s, op basis van hun portfolio meteen een mbo-diploma op niveau 3. De overige twaalf leerden via aanvullende opdrachten voldoende bij om daarna ook hun diploma te krijgen. Zeven medewerkers gingen een hogere baan zoeken door te solliciteren naar de functie van wijkuitvoerder. Drie van hen bleken geschikt en een heeft uiteindelijk de loopbaanstap naar wijkuitvoerder gemaakt.
Je spit je hele leven door. Vroeger was ik melkveehouder. Een ander vak, waarvan ik veel heb geleerd. Als je al je ervaringen bundelt, dan is dat een heel boekwerk. Daar krijg je zelfvertrouwen van. Bovendien besef je dan, hoe belangrijk het is om bij te blijven.
Wat levert het op in Dalfsen?
Door het EVC-traject voelen de buitendienstmedewerkers zich nu als vakman erkend; dat is al een loopbaansucces op zich. Ook is iedereen een salarisschaal gestegen. Morrenhof: ‘Toch heb ik niet de behoefte om door te groeien. Ik vind mijn vak veel te mooi. Wel wil ik bijblijven.’ Een collega van Morrenhof kreeg de smaak van mobiliteit te pakken: hij volgt nu een opleiding tot begraafplaatsbeheerder.
Inzet verbeterde
Ook ieders inzetbaarheid verbeterde: de achttien medewerkers verwierven niet alleen een mbo-diploma, ook hun zelfvertrouwen groeide. Van Pijkeren zag bovendien hun vakmanschap toenemen: ‘Dalfsen hoeft minder in te huren dan andere gemeenten, want wij kunnen dingen als boomverzorging en gladheidsbestrijding beter en goedkoper zelf.’ Olga Zomer: ‘Zonder het EVC-traject had Dalfsen nooit een duurzaamheidscertificaat gehaald, wat inhoudt dat we bijvoorbeeld zo weinig mogelijk bestrijdingsmiddelen gebruiken.’
Bevlogen
Bevlogen zijn de buitendienstmedewerkers ook. Morrenhof: ‘We hebben een levendig teamoverleg, waarin we elkaar sterker maken. Als er bijvoorbeeld een nieuwe tractor moet komen, dan kiezen we die samen uit. Een positief bij-effect van het EVC-traject is dat we nu beter samenwerken.’ Zwart beaamt: ‘Als er een boom over de weg ligt, dan halen onze medewerkers die meteen weg.’ Verloop en verzuim zijn laag.
Door het EVC-traject voelen de buitendienstmedewerkers zich nu erkend als vakman; dat is al een loopbaansucces op zich.
Waarom is Dalfsen met O&M aan de slag?
Dalfsen ambieert een goede werkgever te zijn met als strategie oog voor duurzaamheid in alle opzichten, dus ook voor vitaliteit en mobiliteit. ‘Dat laatste krijgt de komende jaren extra aandacht’, aldus Zwart. Alle afdelingshoofden volgden de afgelopen anderhalf jaar een management development traject om meer aandacht te leren geven aan ontwikkeling van hun medewerkers. Ook leerde men in teamtrainingen elkaar feedback geven. Zomer: ‘Dat waren bij vlagen heftige sessies, waarin men elkaar soms echt de maat nam.’
Elke opleiding
De attitude die Dalfsen tegenover ontwikkeling en mobiliteit heeft is dat iedereen elke opleiding kan doen die men wil. Men voert jaargesprekken en maakt persoonlijke ontwikkelplannen.
De aanleiding om met EVC te starten was dat Van Pijkeren en zijn baas Cor Westhuis schrokken van het aantal ongeschoolden. Bovendien ervoer Van Pijkeren dat hij weinig handvatten had om medewerkers tijdens jaargesprekken te kunnen beoordelen.
Dat waren bij vlagen heftige sessies, waarin men elkaar soms echt de maat nam.
Engelen en beren
De Groene Welle was voor Dalfsen een engel. Hun docenten gaven zorgvuldige begeleiding aan groepjes van 3 à 4 buitendienstmedewerkers bij het maken van hun portfolio; niet eenvoudig voor mensen die gewend zijn buiten te werken.
Nog een engel is dat het EVC-traject van onderop is gestart, op initiatief van wijkuitvoerder Van Pijkeren. Hem lukte het om medewerkers zodanig te enthousiasmeren, dat ze EVC als kans in plaats van als verplichting zagen. De directie toonde zich betrokken, door te onderstrepen dat wijkteams het visitekaartje van de gemeente zijn.
Gouden duurzaamheidscertificaat
Van Pijkeren: ‘Toen wij, als een van de weinige gemeenten, het gouden duurzaamheidscertificaat kregen, kwam de wethouder op vrijdagavond langs en trakteerde iedereen op een gehaktbal’. Een beer die Van Pijkeren noemt is dat een enkeling afhaakte tijdens het traject, omdat hij niet op een computer wilde werken: ‘Dat deed pijn. Daardoor bleef hij immers ook in salarisschaal 4 steken.’ Een portfolio opbouwen en 360 graden feedback geven was voor de meesten best pittig. Van Pijkeren heeft de nodige weerstand moeten overwinnen.
Reflectie van de onderzoeker
Het traject in Dalfsen laat zien hoe EVC een hefboom kan zijn voor het realiseren van een vakmanschapscultuur. Wijkuitvoerder Van Pijkeren gebruikte EVC om zijn team te enthousiasmeren hun vakmanschap te verbeteren en daardoor ook hun salaris te zien stijgen.
Cultuur van vakmanschap
Door elkaars competenties te beoordelen, door onder zorgvuldige begeleiding portfolio’s te maken, zo nodig aanvullende opdrachten te doen en uiteindelijk EVC-certificaten te halen, creëerde de buitendienst met elkaar een cultuur van vakmanschap.
Medewerkers leren continu van elkaar en maken elkaar zo sterker en beter. Daardoor zijn ze een bevlogen team, dat als klap op de vuurpijl een gouden duurzaamheidscertificaat wist te halen. EVC op zich is geen wondermiddel voor ontwikkeling en mobiliteit. Het succes staat of valt met een betrokken omarming door iedereen: directie, middelmanagement en medewerkers zelf.
