Al in de aanloop er naartoe vraagt de Omgevingswet om samenwerking tussen betrokken partijen. We interviewen Elsemieke Hillen, beleidsmedewerker risicobeheersing van de Veiligheidsregio Utrecht (VRU). "Het is gaaf om met enthousiaste en bevlogen mensen in de regio Utrecht samen te werken.".
Veiligheidsregio Utrecht is een samenwerkingsverband van en voor alle 26 gemeenten in de provincie Utrecht. Het zorgt voor de veiligheid van de mensen die in de regio wonen en verblijven. Kernactiviteiten van VRU zijn brandweerzorg, rampen- en crisisbestrijding, risicobeheersing en geneeskundige hulpverlening.
Adviesrol vernieuwen
Wat is voor jullie organisatie het belang om aan de Regionale Samenwerking mee te doen? Hillen: "Het doel van de Omgevingswet is duidelijk. De invoering ervan maakt het voor ons mogelijk om onze adviesrol te vernieuwen. Waar we vroeger pas in een later stadium aan tafel zaten, vooral om aan te geven wat wel en niet mag, adviseren we nu vanaf het begin over de mogelijkheden om een initiatief te realiseren.
We zien de laatste tijd bijvoorbeeld initiatieven om de ruimtes langs en boven het spoor als woonruimte in te richten. Dat lijkt niet direct veilig, maar je kunt het wel veilig maken. Binnen de geest van de Omgevingswet gaan wij dan met de initiatiefnemer in gesprek om na te gaan onder welke voorwaarden dat plan kan worden gerealiseerd. Dus we handelen vanuit ja mits, in plaats van: nee tenzij".
Veiligheid en bescherming
De Omgevingswet biedt ons ook kansen om in een breder verband naar ontwikkelingen en de gevolgen ervan voor de regio te kijken. Bij nieuwbouwprojecten helpen we bijvoorbeeld kansen voor de energietransitie te benutten. Of we zijn betrokken bij de herinrichting van kantoorgebouwen tot woonruimte. Ons perspectief daarbij is veiligheid en het beschermen van de fysieke leefomgeving.
Waar we vroeger pas in een later stadium aan tafel zaten, vooral om aan te geven wat wel en niet mag, adviseren we nu vanaf het begin over de mogelijkheden om een initiatief te realiseren.
Stevige basis
Wat doet de Regionale Samenwerking aan de Omgevingswet? "Op regionaal niveau spreken we af hoe we aan de Omgevingswet invulling geven. De samenwerking met 26 gemeenten vraagt om een uniforme werkwijze. Daarover kun je nu al goede afspraken maken. Als je pas in actie komt als anderen daarom vragen, eindig je in ons geval met 26 verschillende manieren van werken. En dat is niet handig.
Ook voor gemeenten is de Regionale Samenwerking ideaal. Zij staan voor de opgave om op 1 januari 2022 aan de minimum invoeringseisen van de Omgevingswet te voldoen. Dat krijgen veel van hen niet alleen voor elkaar. Door nu samen de processen te ontwikkelen, leggen we een stevige basis voor de samenwerking die straks nodig is in de uitvoering.
Omgevingstafels
Naast de ontwikkeling van processen, organiseren we in de regio zogeheten omgevingstafel-pilots. Aan zo'n omgevingstafel komen initiatiefnemer, belanghebbenden en alle betrokken overheidspartijen samen. Onze adviseurs en casemanagers doen daar nu al veel praktijkervaring op".
Bevlogen team
Hoe ervaar je de samenwerking in het project? Het is gaaf om met enthousiaste en bevlogen mensen in de regio Utrecht samen te werken. In de samenwerking met ketenpartners is het belangrijk dat de energie er is. En dat je oog hebt voor elkaars doelen en belangen. Omdat de introductie van de Omgevingswet een jaar is uitgesteld, kunnen we samen onze processen fine-tunen en de puntjes op de i zetten.
Weten wat elkaars belangen zijn
Waar liep je tegenaan in de samenwerking? Wat moeten jullie nog organiseren om alles goed te laten verlopen? "Gemeenten denken soms nog vanuit hun eigen positie. Ze kennen hun ketenpartners, en dat is het. Bij een omgevingstafel-pilot stelde een vertegenwoordiger van een gemeente voor dat ketenpartners wekelijks in de agenda van zijn gemeente kijken om te zien bij welke initiatieven zij kunnen aansluiten. Dan breng ik in dat het voor ons niet haalbaar is om de agenda’s van 26 gemeenten bij te houden. We moeten dus afspreken hoe we elkaar op hoogte houden van bijvoorbeeld nieuwe initiatieven. Want als dit soort dingen aan de voorkant niet is geregeld, is het proces straks onwerkbaar en kunnen we onze adviesrol niet goed uitvoeren. Ketenpartners moeten van elkaar weten wat hun belangen zijn, wat ze doen en hoe dat er uitziet".
