Hoe ziet de digitale gemeente van 2035 eruit en hoe kunnen gemeentelijke organisaties hierop anticiperen? Voor gemeentesecretarissen en de gemeentelijke top die vooruit willen kijken, zijn dit de belangrijke vragen van nu. A&O fonds Gemeenten formeert daarom een Denktank Digitale Gemeente 2035 en organiseert een dialoog tussen de vier leden van de Denktank en experts. Kijk en luister hier alle talkshows terug.
De belangrijkste vraag is: Welke stappen moet het topmanagement in de organisatie en met het personeel nu zetten om goed voorbereid te zijn?
Talkshows over de digitale toekomst
We organiseerden in totaal vier online talkshows aan de hand van vier relevante thema's. Gespreksleider Nathan de Groot begeleidde de shows. In de andere tabs op deze pagina vind je alle podcasts en video's van de talkshows terug per thema.
Platformen en ecosystemen bij gemeenten zijn in 2035 niet meer weg te denken. Dat betekent een kanteling in de machtsverhoudingen tussen gemeenten, bedrijfsleven, wetenschap en burgers. Wat vraagt dit van leiderschap en ambtelijk vakmanschap? Kijk naar de talkshow en luister naar de podcast voor antwoord op deze vragen:
- Wat zijn de bouwstenen voor succesvolle platformen en ecosystemen?
- Hoe kunnen gemeenten blijven sturen op publieke waarde?
- Wordt verticaal leiderschap belangrijker dan horizontaal leiderschap?
- Wanneer moeten gemeenten sturend, faciliteren of normerend optreden?
Denktanklid:
Jan van Ginkel, loco-provinciesecretaris provincie Zuid-Holland, SIOO-docent ‘Leiderschap in de top van gemeenten’ en bestuurslid Toekomst van de Techniek.
Experts:
Menno Lanting, dé expert op het gebied van de impact van de snel veranderende wereld op innovatie, organisaties en leiderschap. Auteur van Uit het transformatiemoeras (2021).
Jasper de Wit, gemeentesecretaris gemeente Wageningen.
Johan Stuiver, director Strategy and Innovation Public Sector, Deloitte.
Martijn Arets, international platform expert en auteur van Platformrevolutie (2020).
Podcast
Wat betekent werken in platformen voor structuur, cultuur en aansturing? We gaan in gesprek met Denktanklid Digitale Gemeente 2035, Jan van Ginkel. We spreken over welke veranderingen bij gemeenten nodig zijn om in platformen te werken. Jan beargumenteert wanneer gemeenten faciliterend, stimulerend of normerend moeten zijn. Hoe hij interne tempoverschillen omarmt en extern druk zet, hoor je in deze aflevering. De podcasts zijn te bekijken in video of te beluisteren in Spotify.
In deze aflevering spreken we met Johan Stuiver, directeur Strategie en innovatie bij Deloitte die veel gemeenten adviseert bij het opzetten en implementeren van ecosystemen. Johan gaat in op de rol die gemeenten het best kunnen innemen in een ecosysteem. En neemt ons mee in de bouwstenen voor een succesvol ecosysteem. Hoe belangrijk het is dat gemeenten hun leveringsplicht aan samenwerkingspartners goed invullen hoor je in deze aflevering.
In de aflevering Disruptie – vormgeven van verandering- spreken gasten over hoe het transitietraject op weg naar 2035 ingezet moet worden en hoe je als leidinggevende omgaat met complexiteit daarvan. Randvoorwaarden voor de moderne digitale gemeente zijn een digitale visie en digitaal leiderschap. Kijk naar de talkshow en luister naar de podcasts voor antwoord op deze vragen:
- Is disruptie mogelijk voor gemeentelijke organisatie?
- Welke rol speelt sociale innovatie bij digitale transformatie?
- Hoe benut je technologie op een effectieve manier?
- Is hiërarchie nog wel wenselijk?
Denktanklid:
Jaring Hiemstra, strategisch adviseur publieke sector en docent leergang Digitaal leiderschap voor gemeentesecretarissen (VGS). Auteur van Moderne Digitale Provincie: succesvol organiseren en digitaliseren (2021).
Experts:
Menno Lanting, dé expert op het gebied van de impact van de snel veranderende wereld op innovatie, organisaties en leiderschap. Auteur van Uit het transformatiemoeras (2021). Gemeentelijk expert volgt.
Bob de Wit, hoogleraar Strategisch Leiderschap, Universiteit Nyenrode.
Mariel Middendorp, secretaris-algemeen directeur, Hoogheemraadschap van Rijnland en oud-gemeentesecretaris van gemeente Rijswijk.
Marielle van der Zanden, Directeur Informatie- en Procesmanagement/CIO van gemeente Utrecht.
Johan Posseth, partner en data-adviseur bij Kurtosis.
Podcast
Jaring Hiemstra: ‘Disruptie is totaal onwenselijk’, betoogt Denktanklid Jaring Hiemstra, strategisch adviseur publieke sector bij Hiemstra en De Vries. Het gaat volgens hem om een effectievere publieke sector waarin gemeenten minder gaan doen. Na 7 jaren van proof of concepts, breken nu 7 nieuwe jaren aan waarin organisatieontwikkeling centraal staat.
Bob de Wit, hoogleraar Strategisch Leiderschap van Nyenrode Business Universiteit gaat in op zijn visie op de toekomst. Technologie maakt een andere inrichting van de samenleving mogelijk. ‘We zijn de tijd van hiërarchie voorbij’. Bob deelt hoe gemeente in de nieuwe samenleving als partner van de burger optreedt en een regiefunctie heeft in een directe democratie.
In deze talkshow spreken de gasten over de ambitie van de overheid om koploper te zijn in de digitale publieke dienstverlening van morgen. Het is een complex vraagstuk waar niemand nog een antwoord op heeft. Ook is het absorptievermogen van nieuwe technologie bij gemeenten beperkt. Kijk naar de talkshow en luister naar de podcasts voor antwoord op deze vragen:
- Hoe kan technologie de gemeentelijke dienstverlening verder helpen?
- Belemmert digitalisering de 'menselijke maat'?
- Hoe kunnen gemeenten gelijkwaardiger samenwerken met de markt?
Denktanklid:
Nitesh Bharosa, hoogleraar GovTech, TU Delft, lid Taskforce I-Partnerschap Rijk-Hoger Onderwijs.
Experts:
Menno Lanting, dé expert op het gebied van de impact van de snel veranderende wereld op innovatie, organisaties en leiderschap. Auteur van Uit het transformatiemoeras (2021)
Martiene Branderhorst, algemeen directeur gemeente Den Haag. Auteur Digitaal leiderschap, Essay over de veranderende rol van de gemeentesecretaris in de informatiesamenleving.
Lizet Keijzers, gemeentesecretaris, gemeente Bodegraven-Reeuwijk.
Munish Ramlal, ombudsman Metropoolregio Amsterdam.
Daniel Charité, director innovation & design, Deloitte.
Emile Aarts, hoogleraar informatica, Tilburg University.
Podcast
"Gemeenten moeten niet proberen grip te hebben op digitalisering en de marktpartijen, maar focus leggen op het worden van een gelijkwaardige kennispartner", betoogt Denktanklid en hoogleraar GovTech Nitesh Bharosa. Om op die manier invloed uit te oefenen op het borgen van de publieke waarden, en te voorkomen dat burgers slechts één oplossing voor dienst A, B of C krijgen voorgeschoteld.
Munish Ramlal, ombudsman van Metropoolregio Amsterdam is kritisch op digitalisering van de dienstverlening. Hij wijst erop dat de inzet van digitale instrumenten om burgers te betrekken, niet zaligmakend is, en dat robots de interactie met burgers kunnen vervangen… dat moet hij nog maar zien. Zijn oproep aan gemeenten: Investeer niet alleen in kennis van technologie maar werf ook op mensenkennis.
In deze laatste talkshow spreken de gasten onder meer over de steeds grotere rol die cyber en data in de samenleving spelen en de kansen en gevaren daarvan. Gemeenten zullen zich moeten toeleggen op gerichte bestuurlijke aandacht, adequate governance en krachtig leiderschap om deze het hoofd te bieden. Kijk naar de talkshow en luister naar de podcasts voor antwoord op deze vragen:
- Hoe kunnen we cybersecurity hoger op de agenda krijgen?
- Welke oplossingen zijn er om digitaal veiliger te worden?
- Wat kunnen we leren van eerdere hacks bij gemeenten?
Denktanklid:
Astrid Nienhuis, burgemeester gemeente Heemstede en cyberburgemeester.
Experts:
Menno Lanting, dé expert op het gebied van de impact van de snel veranderende wereld op innovatie, organisaties en leiderschap. Auteur van Uit het transformatiemoeras (2021).
Dennis Lacroix, gemeentesecretaris gemeente Hof van Twente.
Carmen Raal, adviseur digitale transformatie, e-Estonia.
Frank Groenewegen, Partner Cyber Risk, Deloitte.
Lilian Knippenberg, plv. CISO gemeente Den Haag.
Podcast
Astrid Nienhuis, cyberburgemeester (en burgemeester Heemstede) gaat in op de voorwaarden en de oplossingen om meer aan de digitale veiligheid te werken. “Digitale veiligheid is een satéprikker-onderwerp", het hoort integraal, structureel en centraal aangepakt te worden betoogt Astrid.
“Het belang van veiligheid staat bij gemeenten hoog op de agenda. Er daadwerkelijk iets meer doen? Dat is een heel ander verhaal!” Cyber risk expert Frank Groenewegen spreekt over de risico’s die gemeenten lopen, de noodzaak tot centralisering en de ‘basis op orde’.
