Bevlogenheid is een positieve gemoedstoestand die wordt getypeerd door vitaliteit en toewijding aan je werk. Bevlogen medewerkers voelen zich energiek, gemotiveerd en verbonden met hun taken. Ze delen meer en kwalitatief betere informatie met collega’s, zijn innovatiever, optimistischer over anderen en productiever. Bevlogen mensen zijn bovendien minder vaak ziek en blijven langer bij een werkgever werken.
Gemeente Dongen vertelt over hun aanpak
Ook zijn gemeente Zeist en Krimpen aan de IJssel aan de slag met bovenstaande aanpak.
Waarom investeren in bevlogenheid?
Een hoge werkdruk, een hoog verloop, het moeilijk kunnen invullen van vacatures en een toegenomen behoefte aan verbinding in deze tijden van hybride werken. Zomaar een greep uit de uitdagingen waar gemeentelijke organisaties dagelijks mee te maken hebben.
Innovatiever, optimistischer en productiever
Om met deze uitdagen om te gaan moet je investeren in de bevlogenheid van medewerkers. Want medewerkers die bevlogen zijn delen meer en kwalitatief betere informatie met hun collega’s, zijn innovatiever, optimistischer over anderen en productiever. Bevlogen medewerkers zijn bovendien minder vaak ziek en blijven langer bij een werkgever werken. En dan nog een mooi aspect: bevlogenheid is aanstekelijk! Bij bevlogenheid gaat het om het gevoel van een flow, waarin een persoon volledig opgaat in zijn of haar taken en zich volledig gemotiveerd voelt.
Om de bevlogenheid van medewerkers te bevorderen, is het belangrijk voor organisaties om niet alleen te focussen op het verminderen van werkdruk, maar juist op het inzetten van hulpbronnen, waarin medewerkers worden aangemoedigd en gefaciliteerd om hun talenten te benutten, autonomie te ervaren en een gevoel van verbondenheid te ontwikkelen met hun werk en collega's.
Hoe kun je aan de slag met werkdruk en bevlogenheid?
- Een unieke aanpak start met onderzoek
Gemeente Dongen heeft de afgelopen jaren geïnvesteerd in hun mensen door te onderzoeken hoe tevreden en bevlogen ze zijn. Het onderzoek bestond uit een combinatie van:
- Vragenlijstonderzoek aan de hand van het JDR-model
Dit brengt de verschillende taakeisen (Job Demands) en hulpbronnen (Resources) in kaart. - Sociale netwerkanalyse
Hiermee breng je in beeld welke mensen met elkaar samenwerken in een organisatie. Tot welke hulpbronnen je toegang hebt en van welke taakeisen je last hebt is voor een deel afhankelijk van met welke groep mensen je het meest samenwerkt
2. Ga met de uitkomsten aan de slag
Met de onderzoeksresultaten is gemeente Dongen aan de slag gegaan op drie niveaus:
- Organisatieniveau
Er is meer aandacht gegeven aan de hulpbronnen en taakeisen die daarom vroegen. - Teamniveau
De uitkomsten werden besproken en werden acties afgesproken. - Medewerkerniveau
Alle collega’s kregen de mogelijkheid om deel te nemen aan verschillende programma's en workshops.
Meer weten over het JD-R model en werkdruk? Klik dan verder in de volgende tab op deze pagina.
Dit project is met subsidie MDIEU van SZW tot stand gekomen.
Werkdruk gaat over de druk die medewerkers in hun werk ervaren. Deze druk ontstaat door Taakeisen (ook wel ‘werkdrukbronnen’ of ‘energievreters’), zoals de hoeveelheid werk, onduidelijke taakverwachtingen en miscommunicatie.
Werkdruk – taakeisen en hulpbronnen
Of werkdruk tot problemen leidt, zoals stressklachten of uitputting, is allereerst afhankelijk van die taakeisen: bijvoorbeeld welke het zijn, hoe veel het er zijn en hoe lang ze duren. Ook ligt het eraan in hoeverre deze taakeisen in balans zijn met hulpbronnen (ook wel ‘energiebronnen’ of ‘energiegevers’): positieve aspecten zoals regelmogelijkheden, ondersteuning krijgen en zinvol werk doen. Of de balans uit evenwicht raakt, is ook afhankelijk van persoonlijke factoren zoals bijvoorbeeld optimisme, eigen effectiviteit en eigen waarde.
Hulpbronnen vergroten
Uit onderzoek blijkt dat vermindering van taakeisen weinig effect heeft op het toenemen van bevlogenheid. Een toename van hulpbronnen heeft dit effect wel. Een medewerker heeft alleen iets aan extra hulpbronnen als hij deze ook nodig heeft en kan inzetten. Neem bijvoorbeeld ontwikkelmogelijkheden, die kennis en vaardigheden die een medewerker in een cursus meekrijgt worden een hulpbron als het werk vraagt om het toepassen ervan.
Werkdruk hoeft geen probleem te zijn
Er bestaat een relatie tussen werkdruk en bevlogenheid. Hoewel hoge werkdruk over het algemeen geassocieerd wordt met negatieve gevolgen, zoals stress en burn-out, kan een bepaalde mate van uitdaging en betrokkenheid juist bijdragen aan bevlogenheid. Het draait om de balans: een gezonde werkomgeving stimuleert uitdaging en groei, maar houdt tegelijkertijd de werkdruk op een beheersbaar niveau.
Werkdruk, werkplezier, werkgeluk, werkbeleving, amplitie, vitaliteit en bevlogenheid.
Deze thema's zijn allemaal nauw met elkaar verbonden en vormen samen een web van factoren die de algehele ervaring op de werkplek beïnvloeden.
Over het algemeen kunnen we stellen dat een positieve werkbeleving, die gekenmerkt wordt door een redelijke werkdruk, hoog werkplezier, werkgeluk, amplitie, vitaliteit en bevlogenheid, gunstig is voor zowel het individu als de organisatie. Dit kan leiden tot hogere productiviteit, betere prestaties, minder verloop en een algemeen positieve werkcultuur.
De thema's overlappen deels, maar ze hebben elk een specifieke focus en kunnen verschillende aspecten van de werkbeleving benadrukken.
Advies: Kies het thema wat het beste aansluit bij de urgentie vanuit organisatie en de beleving van de medewerkers in jouw organisatie.
Dit project is met subsidie MDIEU van SZW tot stand gekomen.