Artificial Intelligence is de nieuwste disruptor in ons dagelijks werk en leven. Na de introductie van de computer, de opkomst van internet en de ontwikkeling van de smartphone, is AI de nieuwe, grote technologische ontwikkeling die andere competenties van ons eist. Maar welke zijn dat en hoe kun je je daar nu al in bekwamen?
Adviseur A&O fonds Gemeenten, Freek Vos, heeft zich verdiept in de skills die de komende jaren essentieel zijn bij AI. In vier artikelen legt hij ze uit.
Podcast met Skillstown
Luister ook naar de podcast die Freek heeft opgenomen met Skillstown over skills en AI.
Source analysis en management
Op dit moment maken de meest bekende AI-tools, zoals ChatGPT, gebruik van een gigantische dataset, waar het internet een deel van vormt. Dit is tegelijkertijd de kracht en de zwakte van het systeem. Het is een kracht, want de unieke eigenschap van AI is om zeer grote datasets te kunnen verwerken en het leidende principe is: hoe groter de dataset, des te meer de AI ‘leert’.
Twitterbot Tay
Maar het is ook een potentiële zwakte, want kort gezegd geldt ook hier het principe van garbage in is garbage out. Een vroeg experiment in AI, twitterbot Tay van Microsoft, veranderde in een etmaal van een neutrale chatbot naar een antisemitische, vrouwonvriendelijke bot-from-hell, gestuurd door gebruikers die er op uit waren om de bot dit soort uitspraken te ontlokken. De dataset werd gecorrumpeerd, waardoor de bot tot zeer onwenselijk gedrag werd gebracht.
Controle over bronnen
Een van de uitdagingen voor het effectief toepassen van AI, is dus een zekere mate van controle over de bronnen die de AI gebruikt, zonder daarbij deze zodanig in te perken, dat de AI zijn lerend vermogen ontnomen wordt. Het gebruik van niet-gecureerde bronnen, zoals internet, vormt een risico, zeker wanneer de gestelde vragen betrekking hebben op onderwerpen waarover gepolariseerde meningen te vinden zijn.
Op dit moment gebruikt de standaard variant van ChatGPT nog een afgebakende set trainingsgegevens. Maar in de toekomst gaan AI-toepassingen real-time informatie van het internet gebruiken, zoals de testversie van de chatbot van Google, Google Bard, nu al doet. Op dat moment kan het wenselijk zijn om AI-toepassingen te voorzien van richtlijnen met betrekking tot de keuze van de bronnen. Zo zou je kunnen aangeven dat Twitter niet als bron gebruikt mag worden, of dat alleen de inhoud van geverifieerde social media accounts mag worden meegenomen.
Analysis en Management
Source analysis, het onderzoeken en begrijpen van de bronnen die de AI-applicatie gebruikt, en source management, het valideren en afbakenen van deze bronnen, zijn natuurlijk geen helemaal nieuwe competenties. Vergelijkbare skills worden al veel langer bij traditioneel onderzoek ingezet en zoekmachines zoals Google hebben deze processen zelfs grotendeels geautomatiseerd. Maar in de context van de bijna eindeloze dataset die het internet biedt, is het wel een snel opkomend nieuw expertisegebied.
Sneller en effectiever
Inzet van source analysis en management wordt helemaal belangrijk op het moment dat je AI gebruikt op een gesloten dataset, bijvoorbeeld een eigen database van gegevens van inwoners of een eigen bibliotheek van onderzoeksgegevens.
Door te begrijpen wat je bronnen zijn en hoe ze zijn opgebouwd en door de AI al van te voren te voorzien van metadata over deze bronnen, kun je de inzet van AI sneller en effectiever maken. Het opent ook mogelijkheden om eigen data (waarvan je mag uitgaan dat die betrouwbaar is) te combineren met data van buiten (bijvoorbeeld van het minder betrouwbare internet). Zo ontstaat een data-hiërarchie waardoor je het risico van data-corruptie en ondermijnen flink inperkt.
Prompting
Prompting (zie skill 1 van deze serie) en source analysis zijn natuurlijk ook sterk met elkaar verbonden. Door te begrijpen wat je bronnen zijn, kun je nog beter de vragen formuleren. Je kunt ook via prompting een vorm van source management toepassen, door in je vraag expliciet bronnen te benoemen die je wilt negeren of juist extra waarde wilt toekennen. Basisbeheersing van deze skills is dus eigenlijk onmisbaar om AI effectief te gebruiken.
Maar met een goede prompt en goed beheer van je bronnen ben je er nog niet. Hoe pas je het gebruik van AI nu toe in je dagelijks werk? Over dat specialisme lees je meer in deel drie van deze serie.
Het beeld aan de bovenkant van dit artikel is gemaakt met artificial intelligence: de Midjourney bot.
