Het aantal vacatures bij gemeenten stijgt sterk. Hiermee wijken zij af van de landelijke ontwikkeling waarin de spanning op de arbeidsmarkt juist lijkt te dalen. Dit blijkt uit de nieuwste Vacaturemonitor, die zich richt op het derde en vierde kwartaal van 2023.
Recordaantal vacatures
Hoewel de spanning op de arbeidsmarkt in het derde kwartaal volgens het UWV verder daalde, zien we dit niet terug bij gemeenten. Het aantal vacatures in het derde kwartaal van 2023 (9.296) is hoger dan het in eerdere derde kwartalen is geweest en het vierde kwartaal werd afgesloten met een recordaantal van 12.474 vacatures (11% meer dan het vierde kwartaal van 2022). Hoewel het UWV verwacht dat de arbeidsmarktkrapte verder afneemt, hebben gemeenten te maken met tekorten.
Functiegebieden
Er werden opnieuw veel vacatures geplaatst in de functiegebieden ruimtelijke ordening/milieu en bouwkunde/civiele techniek. Dit suggereert dat in deze gebieden de vraag harder stijgt dan het aanbod. Ook in de functiegebieden openbare orde/veiligheid, welzijn/jeugdzorg en onderwijs/wetenschap/cultuur is een sterke groei in het aantal vacatures te zien.
Beleidsadviseurs
Met grote voorsprong is, voor beide kwartalen, de meest gevraagde functiegroep ‘beleidsadviseurs’. Dit gaat om ruim 2000 vacatures in het derde kwartaal en ongeveer 2800 vacatures in het vierde kwartaal. Een op de 5 vacatures richt zich dus op deze functie. Deze vacatures hebben vooral betrekking op de gebieden ruimtelijke ordening/milieu, sociale zaken/werkgelegenheid en welzijn/jeugdzorg. Onder de vacatures is de meeste vraag naar het beroep ‘beleidsadviseur sociaal/cultureel werk’.
Paspoortpiek
De naderende paspoortpiek wordt ook zichtbaar in de Vacaturemonitor. Evenals vorige jaren staat de functiegroep burger-/publiekszaken in de top 10 meest gevraagde functiegroepen. Deze functiegroep is zelfs het meest gevraagd bij vacatures voor medewerkers met een mbo- en mbo-/hbo opleidingsniveau. Dit laat zien dat gemeenten aan het voorsorteren zijn op de naderende paspoortpiek.
Traineeships en bbl-trajecten
Traineeships en bbl-trajecten zijn een mogelijkheid om nieuw personeel aan te trekken en te behouden. Het is een mogelijke oplossing voor de gemeentelijke arbeidsmarktkrapte. Uit de Vacaturemonitor blijkt echter dat gemeenten steeds minder gebruikmaken van deze optie. Dit is mogelijk te verklaren door capaciteitsproblemen: het personeel dat gemeenten hebben zetten ze liever aan het werk in plaats van nieuw personeel intern op te leiden.
Krapte blijft aanhouden
Voortschrijdende digitalisering vergt nieuwe vaardigheden van medewerkers. Ook mogelijke bezuinigingen en de decentralisatie van overheidstaken naar gemeenten leiden waarschijnlijk tot personeelstekorten. Het is dus te verwachten dat de krapte blijft toenemen. Dit komt ook door het hoge aantal 60-plussers dat bij gemeenten werkt en op korte termijn uitstroomt. De groei van opgaven in het ruimtelijke en sociale domein stuwt de vraag naar arbeid verder op.
Vacaturemonitor
Met ingang van deze Vacaturemonitor publiceren we elk halfjaar informatie over de vraagzijde van de gemeentelijke arbeidsmarkt. Dit doen we met een nieuw bureau: SEO Economisch Onderzoek. In de volgende Vacaturemonitor kijken we ook naar de duur dat vacatures openstaan en waar het potentiële aanbod voor deze vacatures zich bevindt. Op die manier streven we ernaar om HR handvatten te bieden het personeelstekort beter te lijf te gaan.
Dashboard Personeelsmonitor
Zelf vergelijkingen maken met de HR-kengetallen? Alle gegevens van de Personeelsmonitor Gemeenten 2022 zijn terug te vinden in het dashboard van de Personeelsmonitor. Op dit online platform staan alle gegevens van de laatste Personeelsmonitor, maar ook de trends van de afgelopen jaren. Daarnaast kunnen de HR-kengetallen van jouw gemeente vergeleken worden met die van andere gemeenten in dezelfde gemeentegrootteklasse én met provinciale en landelijke cijfers. Met een inlog kan je zelf vergelijkingen maken.
Vanaf 21 mei zijn ook de data van 2023 in het dashboard te vinden.
Arbeidsmarktstrategie
Succesvol de arbeidsmarkt op! Hoe pak je dat als gemeente aan?
Nu de krapte op de gemeentelijke arbeidsmarkt steeds groter wordt en daarmee ook de uitdagingen om je personeelsbestand up-to-date te houden komt het werkboek Succesvol de arbeidsmarkt op! Hoe pak je dat als gemeente aan? als geroepen. Download deze hier.
